Archiv

Vokaler … eenzel oder duebel?

De virege Mount hate Professere mech fir eng Formatioun continue invitéiert. Ech sollt hinne bei der lëtzebuergescher Schreifweis – cf. Richteg lëtzebuergesch schreiwen1 – ënner d’Äerm gräifen. Ech sinn ëmmer frou, wann ech mat Kollegen Iwwerleeungen tausche kann. Leschten Enns awer ass eng …

Quantitéit(en)

Wa vun een(t) an zwee Rieds ass – wéi a mengen zwou leschte Rubriken (cf. d’Land, 29.03.2013 an 19.04.2013) – da geet et ëm Zuelen awer och ëm d’Kategorie vum Numerus. Déi zwee – d’Zuelen an de Numerus – hu selbstverständlech eppes mat der Quantitéit ze dinn. D’Fro, déi ech haut stellen, ass, wéi …

Zuel oder Artikel: Eent ass eent

Wéi kann, an engem Nominalgrupp, d’Zuel „1“ (eent) vum Artikel een /eng ënnerscheet ginn? Dës Fro ass mir ewell e puer Mol gestallt ginn. Spontan hunn ech a menger Äntwert allkéiers, niewent syntaktesche Critèren, och d’Betounung berécksichtegt. D’Zuel „1“ gëtt meescht betount an een/ee …

Eent an zwee

Zwou Zuele si fir d’Apprenanten am LaF-Cours besonnesch schwéier, wann se mat hire Formen agefouert ginn an duerno an Nominalgruppe korrekt musse gebraucht ginn. Déi zwee Sproochelementer sinn engersäits d’Zuel „Zwee“ mat hiren dräi verschiddene Formen zwéin, zwou, zwee an d’Zuel „Eent“, déi och, …

Fraen- an Autosnimm

Et geet mir haut net dorëm, deem spannenden Thema nozegoen, wéi d’Fraen an enger Gendertheorie an an der Publizitéit benotzt a mëssbraucht kënne ginn, fir Autoen ze verkafen. Limitéiere wëll ech mech einfach op eng grammatesch Problematik – op de sougenannte Sockel-Genus an der lëtzebuergescher …

Maacht eis dach keen X fir en Tz vir

D’Iwwerschrëft erënnert un eng bekannt däitsch-lëtzebuergesch Riedensaart: Engem en X fir en U virmaachen. Dat bedeit ongeféier, datt engem eppes virgegaukelt gëtt an hien doduerch bedrunn, belunn, getäuscht an hannergaange gëtt. D’Origine vum Sproch läit an de Zeeche fir réimesch Zifferen. V (als …

Wéini a wéi laang?

Vill Sproochen – an d’ass kee Wonner – begräifen d’Zäit als Raum. Dofir sinn d’Präpositiounen an d’Kasussen an de lëtzebuergeschen Zäit- a Raumkomplementer dacks och déiselwecht. Den Akkusativ ouni Präpositioun zum Beispill weist op e Raum oder en Zäitraum, dee vum verbale Prozess „betraff“ ass …

De klenge Prënz an de Subjonctif

De klenge Prënz ass e sympathesche Bouf aus der Weltliteratur, deen de franséische Schrëftsteller Antoine de Saint Exupéry 1943 an d’Liewe geruff huet. Haut ass e sécher traureg, well den Auteur, deem him seng lëtzebuergesch Kleeder an Adaptatioune verdankt, ugangs August gestuerwen ass. Dem Josy …

Unde a qua

„Ass dat nach dran!“, héieren ech ewell e puer Stëppeler meckeren. „Linguiste vun haut, déi sech jo soss beméien, mat hirer Zäit ze liewen – déi gräifen elo och nach, fir d’Semantik vun de lëtzebuergesche Präpositiounen ze beschreiwen, op Critèren aus der laténgescher Grammaire zréck. Muss dat da …

Op, zu, an & Co

Gelldiert! Wéinst der Iwwerschrëft kéint ee bal mengen, et géing mir haut nees ëm déi ‚trennbar Verbpartikelen’, déi een zum Beispill an anootmen, op- an zoumaachen fënnt, mä déi och soss funktionéiere wéi an: meng Dier ass ëmmer op (prädikativ) oder an: um Dag vun der oppener Dier (adjektivesch). …

Virfeld an Nofeld

An engem Interview vun 2007 mengt den Henri Losch, déi meescht Lëtzebuerger géifen hir Sprooch gutt a gär schwätzen, mä si kéinten se kaum korrekt schreiwen. D’Haaptfro bléif awer déi vun der Struktur vun hirer Sprooch. „Wou sollen se déi eigentlech hierhuelen?“, freet hien, an e verweist op …

Um Enn gëtt et där Verbformen dach e bëssen ze vill

Eigentlech huet se guer näischt mat Wäschklameren, Zaangen, Pëtzen, Pincetten an, am Fong, och net mat Klammeren ze dinn. Déi grammatesch Beschreiwung, déi Klammertheorie heescht an déi gär ernimmt gëtt, wann den Opbau vu däitsche Sätz soll explizéiert ginn, kennt Der dach bestëmmt. D’Theorie geet …

SVO, VSO oder SOV?

Maja, an eise Sprooche vun haut gi massiv vill Ofkierzunge gebraucht an dat geet ville Leit op de Su. An der allgemenger Grammatek zum Beispill gëtt fir de Sujet S, V fir d’Verb an O fir den Objet geschriwwen. Zwar kann ee liicht op esou Ofkierzunge verzichten, mä hire Gebrauch ass ganz geleefeg …

Wat gelift?

Sou heescht d’Material ‚Lëtzebuergesch fir déi Jonk‘, dat de Service de la scolarisation des enfants étrangers vum MENFP Enn Mäerz 2011 presentéiert huet: e Léierbuch vun 128 Säite mat dräi Audio-CDen (3 x 70 Minutten) fir de Schüler an e Guide pédagogique (100 Säiten) mat engem CD-ROM fir den …

Pronominale Potpourri

Och wann Dir d’Wuert net esou ausschwätzt a schreift, wéi den LWB et virschléit – Pottpurri op Lëtzebuergesch, Potpourri op Däitsch, pot-pourri op Franséisch ass bestëmmt kee schlecht Bild, fir déi puer Remarquen zesummenzerafen, déi mir, a leschter Zäit, Lieser vun de Sproo-cherubriken iwwert déi …

Du weess dat net, well du waars net do

Vläicht hutt Der beim Entdecke vun der Iwwerschrëft spontan dru geduecht, et géing mir haut ëm de ‚Kontaktiv‘ well goen, deen esou opfälleg massiv vun den Anglophone benotzt gëtt. O neen, mech intres[-]séiert hei net den englesche Konnekter well, an – iwwregens – och net dat lëtzebuergescht …

Wat maache mer dann elo mat de ‘geduuzte Fraleit’ an der Sproocherubrik?

An engem Bréif un d’Redaktioun (d'Land, 22.04.2011) huet d’Mme Jeanne Turnau-Offermann mir ‚misogyn Ausdréck‘ an apaart de Gebrauch vum Wuert Framënsch/Fraleit virgeworf. All Lieser/Lieserin huet d’Recht, en Text z’inter­pretéieren, wéi hien/si (hien/hatt) et wëllt. Déi Zensur awer, déi ech do, am …

Dierzen an Duzen

Am Laf-Unterrecht, wéi a villen anere Friemsprooche-Coursen, ass den Thema vum Dierzen / Däerzen an Duzen ee vun deene beléifsten. Dat läit dorun, datt de Sujet kee pur grammateschen ass, an datt déi morphologesch Forme kontextuell nëmme kënne richteg gebraucht ginn, wann een déi pragmatesch …

PhonLaf

Loosst Iech nëmmen net vun der Ofkierzung ofschrecken. PhonLaf gehéi­ert zum infolux – Forschungsportal zum Luxemburgischen, wou een Informa­tiounen iwwert d’Recherche-Aktivitéite vum Laboratoire de linguistique et de littératures luxembourgeoises vun der Uni du Luxembourg fënnt. Vun deenen aacht …

Impo(r)tenz

Iwwerm Liesen oder Schreiwe gëtt een heiansdo gelungen iwwerrascht, esou datt een nëmmen driwwer laache kann. E puer Buschtawe méi oder manner? Maja! Dorop kënnt et dach net un, sot de Jong an der Schoul, wéi e fir Salpetersäure, Sankt Peterseier geschriwwen hat. Och de Schreiwert, deen an der …